خارشتر گیاهی مفید برای بدن

خارشتر یکی از گیاهانی است که برای لاغری از آن استفاده می شود و ریشه آن در تقویت سیستم دفاعی بدن موثر است.

گیاه خارشتر چیست

خارشُتُر یا آدور (نام علمی Alhagi maurorum) گیاهی است پایا از خانواده باقلائیان (Papilionaceae یا Fabaceae) از زیرخانواده باقالاها (Faboideae) و یکی از بنشن‌ها بشمار می‌رود. نام دیگر آن علف ترنجبین است.

این گیاه یکی از علوفه‌های خوراکی برای دام ها به ویژه بز و شتر است. این گیاه در مقابل سرما مقاوم است و دارای ریشه عمیق می باشد و به آب کمی نیاز دارد. خارشتر برای گیاهانی مانند غلات و چغندر به عنوان علف هرز بشمار می‌آید.

ریشه های خارشتر گاه تا ژرفای ۵ تا ۷ متر هم می‌رسند. میوه آن را ترنجبین (تَراَنگَبین) می‌نامند که به معنی عسل تازه است. این گیاه در شوره‌زارهای ایران، عربستان، صحرای سینا، سوریه و هند و پاکستان تا ارتفاع ۴۰۰ متری از سطح دریا می‌روید. ریشه خارشتر بسیار عمیق، قوی و گسترده است تا کاملا به آب دسترسی داشته باشد؛ به‌طوری‌که یکی از عوامل تخریب بناهای باستانی به‌شمار می‌رود. این گیاه معمولا در بیابان‌ها ومناطق کویری می‌روید؛ ‌اما به‌صورت یک علف‌هرز سِمِج در اکثر مزارع، باغ‌ها و زمین‌های دست‌ورزی‌شده، به‌سرعت گسترش پیدا می‌کند و حتی گاهی آسفالت را نیز شکافته و از آن سر بَر می‌آورد.

 

 

خارشتر ، گیاهی است چندساله به ارتفاع ۲۰ تا ۱۲۰سانتی‌متر و دارای شاخه‌های متعدد خاردار به‌رنگ سبز تا سبز مات. طول خارها، از ۱ تا ۶سانتی‌متر متغیر بوده و زاویه آنها، تقریبا راست است. برگ‌ها، بیضی‌شکل به‌طول۱۰ تا ۱۵ و عرض۳ تا ۵ میلی‌متر و گُل‌ها، که معمولا در محور خارها و به‌تعداد ۲ تا ۸عدد در هر خار ظاهر می‌شوند، به‌رنگ قرمز ارغوانی تا جگری هستند. کاسه گُل، بدون کُرک است و میوه، به‌صورت نیام دانه‌تسبیحی، حاوی ۴ تا ۷دانه می‌باشد. سطح نیام، صاف یا دارای خارهای کوتاه است. در دنیا، ۱۲گونه خارشتر وجود دارد که فقط ۲گونه آن در ایران می‌روید. گونه غالب در ایران، Alhagi maurorum است که شرح گیاهشناسی آن، در بالا آورده شد؛ اما گونه‌ای دیگر به‌نام Alhagi graecorum نیز در جنوب و جنوب‌غربی ایران می‌روید که قدّی کوتاه‌تر، خارهای انبوه‌تر، کاسه گُل کاملا دندانه‌دار، میوه پوشیده از کرک‌های ابریشمی فشرده و نیامی تقریبا دانه‌تسبیحی دارد. این گیاه را پیش‌تر به‌نام Alhagi manifera می‌شناختند. خارشترِ غالب یا Alhagi maurorum، دارای اسامی قبلی و مترادف A. persarum ، A. camelorum و A. pseudalhagi بوده است. نام‌های دیگر فارسی خارشتر عبارت است از خاراشتر، خاربز و علف ترنجبین، که در گناباد به آن خرنگبین (خارانگبین) می‌گویند. نام عربی این گیاه، الحاج است که نام علمی گیاه، Alhagi نیز از همین واژه گرفته شده است. واژه camelorum نیز به زبان لاتین، به معنی شتر است.

جالب است بدانیم هرچند خارشتر ، مورد تعلیف شتر و بُز قرار می‌گیرد و زنبور عسل نیز به گُل‌های آن علاقه دارد، اما تنها در بعضی زیست‌بوم‌های خاص و در صورت وجود و فعالیت حشره‌ای خاص می‌تواند ترنجبین تولید کند.

خواص خارشتر

• استرس : خارشتر گیاهی است آرامبخش و برطرف کننده استرس و اضطراب که معمولا برای افرادی که از مشکلات روحی و ضعف اعصاب رنج می برند ، دم نوش ان مفید واقع می شود و حتی برای درمان بی خوابی نیز می توان از ان استفاده کرد .
• درمان ایدز و تقویت سیستم دفاعی بدن : مواد موجود در ریشه خارشتر می‌تواند در تقویت سیستم دفاعی بدن موثر واقع شود و لذا گزینه مناسبی برای درمان و مهار بیماری ایدز به شمار می‌رود.
• رفع صفرا
• ادرارآور : از خواص خارشتر معرق بودن آن است و لذا از جوشانده آن به عنوان مدر و مسهل بهره می‌برند.
• جلوگیری از اضافه وزن و چاقی : هر بار نصف لیوان عرق خارشتر با نصف لیوان آب مخلوط و میل شود.
• رفع رسوبات کلیه : نوشیدن سه لیوان عرق خارشتر در روز، موجب رفع رسوبات و جلوگیری از سنگ کلیه می‌شود.
• خاصیت چربی سوزی
• درمان روماتیسم : مالیدن روغن برگ‌های خارشتر
• التیام دهنده و ترمیم کننده جراحات و زخم‌ها : استفاده از خاکستر خارشتر
• ضد سیاه سرفه، تب و لرز
• التیام دهنده بواسیر و زخم‌های مقعدی : استفاده از ضماد گیاه خارشتر
• کبد چرب : عرق گیاهی شاه تره ، خارشتر و کاسنی از جمله داروهای گیاهی موثر در کنترل و درمان کبد چرب به شمار می آیند. این نوشیدنی های گیاهی از آنجا که طبعی سرد و تر دارند موجب کاهش میزان کلسترول خون می شوند و در عین حال به پاکسازی کبد و بدن از سموم و مواد زائد هم کمک می کنند.

 

 

طبیعت خارشتر از نظر حکمای طبّ سنتی، خیلی گرم و خشک است و به عنوان مُدرّ و مُسهِل از آن بهره می‌برند. بر طبق تحقیقات جدید مشخص شده است که مواد موجود در ریشه این گیاه می‌تواند در تقویت سیستم دفاعی بدن مؤثر واقع شود و لذا گزینه مناسبی برای درمان و مهار بیماری ایدز به‌شمار می رود.
برخلاف باور رایج و برخی مطالب مکتوب و مجازی، عرق خارشتر هیچ تأثیری در از‌بین بردن سنگ‌های کلیوی و مثانه ندارد. بر همین اساس، بر طبق تحقیقاتی که به سرپرستی آقای دکتر ایرج افتخار شاهرودی، پزشک متخصص کلیه و مجاری ادراری انجام شده است، تأثیر عرق خارشتر بر دفع سنگ‌های کلیه و مثانه، به لحاظ علمی تأیید نشده است.

روش و مقدار مصرف خارشتر

برای بهره مندی از خواص خارشتر ، آن را به صورت دم کرده یا جوشانده یا از طریق تقطیر عرق گیاه و به خصوص عرق ریشه آن مصرف می‌شود.

سه نوبت در روز هر نوبت ۱ قاشق غذاخوری از پودر گیاه را داخل یک لیوان آب جوش دم کرده و پس از ۱۵ دقیقه آن را صاف و قبل از غذا میل شود.

برای استفاده از دم کرده آن ۲۰ تا ۵۰ گرم از ان را در یک لیتر آب جوش دم کرده و هر روز چند بار هر دفعه یک فنجان از آب صاف کرده آن را بنوشید.

استعمال به شکل ضماد : مالیدن کوبیده شاخه و برگ و ریشه آن در سرکه پرورده برای تسکین دردها مفید است.